ROWERZYSTA to jest TO! Czyli o wyższości dwóch kółek nad myślami pewnego urzędnika

Niemcy, sierpień 2014 r.

Gdy odbyłam pierwszy rejs po patent sternika morskiego do Szwecji - podjęłam decyzję, że jeszcze tu wrócę, ale z rowerem i z moją przyjaciółką. I tak zrobiłam! Pojechałyśmy zobaczyć na własne oczy jak wygląda infrastruktura skandynawska (to już nasze – polskiego urzędnika pomysły nie wystarczają? pomyślałby zapewne nasz urzędnik).

Wyjeżdżamy osobówką wczesnym rankiem z Poznania do Świnoujścia, gdyż omijamy szerokim łukiem TLK po kilku nieprzyjemnych sytuacjach z tym przewoźnikiem. W Świnoujściu przesiadamy się na niemiecką kolej do Greifswaldu. Nie jest to nasza pierwsza podróż pociągiem Deutsche Bahn, już wcześniej zaznałyśmy tego luksusu dla rowerzystów. Bez zdejmowania sakw, po prostu absolutny (odjazd?), raczej wjazd rowerem z całym ekwipunkiem do pociągu. Tego nam bardzo brakuje w PKP i ciekawe czy się tego doczekamy (No coś takiego! Bez zdejmowania sakw? pomyślałby zapewne z całą życzliwością nieznany nam bliżej urzędnik PKP). 

Niemcy, koło Rostocka

W Greifswaldzie rozpoczynamy podróż do Rostocku drogą nr L19 przez Levenhagen i mijamy wioskę z największymi polami golfowymi „Golfpark Strelasund” pod Grimmen. Późnym popołudniem dojeżdżamy do Sanitz i zmieniamy drogę na 110. 

Wjeżdżamy do Rostocku, a naszą uwagę przykuły nietypowe okna i panele słoneczne na dachu… kościoła! Jak okazało się później, był to kościół św. Mikołaja, który w latach 70-tych zaprzestał swojej funkcji sakralnej. Poddasze przerobiono na mieszkania, a wieżę kościelną na biuro parafialne! 

Robi się późno i pora na nocleg. W mieście nic nie znajdujemy, więc kierujemy się na północ drogą L22 do Klein Bentwisch. Tam za niewielką opłatą można było przenocować na prywatnym polu namiotowym „Häschencamp Rostock”. Warunki były niezłe i było to jedyne takie pole namiotowe w promieniu 8 km od Rostocku. Następnego dnia jedziemy na zwiedzanie miasta, mamy czas do popołudnia, kiedy na nas będzie czekał prom do państwa duńskiego, do Gedser. Wracając do Rostocku zauważamy, że w tym

dużym mieście, bez trudu nowoczesne budowle stapiają się z historyczną architekturą. Mijamy jeden z największych niemieckich portów w Meklemburgii - Pomorzu Przednim. W oddali widzimy wysoką i potężną wieżę kościoła św. Piotra – robimy kilka ujęć i dojeżdżamy do centrum miasta. Na każdym kroku można było odczuć ducha zabytkowych budynków, uwieczniałyśmy na zdjęciach między innymi miejskie fortyfikacje, charakterystyczne budynki z czerwonej cegły z czasów Hanzy, czy część baszty

rybackiej z kilkoma historycznymi armatami. Nieopodal rynku wchodzimy do Kościoła Najświętszej Marii Panny, który jest najstarszą gotycko - ceglaną świątynią w Rostocku. Zbudowany na początku XIII w. symbolizuje do dzisiaj potęgę hanzeatyckiego miasta. Pomimo bombardowań, które przeszły przez miasto podczas II wojny światowej, kościół został prawie nienaruszony. Wybija godzina dziesiąta, pora na śniadanie. Przemierzamy deptak Kröpeliner Straße, aromat świeżego pieczywa z okolicznych piekarni zaprowadził nas aż na plac Uniwersytecki. Rozkoszujemy się bułeczkami przy Fontannie Radości (Brunnen der Lebensfreude).

Rostock, Niemcy

Rynek w Rostocku, Niemcy

Później odwiedziny w informacji turystycznej – zawsze się przydają mapy, pocztówki do bliskich i kolejny magnes do kolekcji na lodówkę (teraz to raczej wielki magnes z małą lodówką). Warto dodać ciekawostkę, że w dzielnicy Rostocku, Warnemünde wakacje spędzał malarz Edward Munch malując na plaży nudystów (może stąd ten ,,Krzyk”?). Czas mijał i byłyśmy zmuszone opuścić już piękną scenerię Starówki, przed nami było niecałe 9 km jazdy do portu.

Port w Rostocku

Jaki punktualny prom!

Witaj "Kronprinz Frederik" i pożegnanie Niemiec

Bez problemu przeszłyśmy odprawę biletową i wjechałyśmy do wyznaczonego pasa (ordnung musi być) w oczekiwaniu na prom „Kronprinz Frederik”. Po dwugodzinnym rejsie na południowy kraniec duńskiej wyspie Falster powitał nas Gedser ze szpalerem masztów z flagami Królestwa Danii. I tu nasze zdziwienie - jeszcze nie opuściłyśmy portu, a już pierwszy drogowskaz dla rowerzystów (lekka przesada z tymi rowerzystami, pomyślałby zapewne nasz urzędnik od ułatwiania życia). Poczułyśmy ulgę, że dzięki takim drobiazgom nasza podróż nie będzie trudna.

Gedser, Dania

duńskie oznakowanie dla rowerzystów

Duńska droga rowerowa

Jedziemy drogą nr 9 do Nykobing Falster i zmieniamy na nr E55 do Orehoved, aby przejechać przez most Storstrøms (most drogowy i kolejowy, który przecina Storstrommen między wyspami Falster i Masnedø). 

między wyspami Falster i Masnedo, Dania

Niesamowity widok!

Ciężko się jechało ze względu na wiatr, ale widok był niesamowity! Dojeżdżamy do Vordingborg i dalej drogą nr 151 do Praesto na pole namiotowe. W pierwszą noc w Danii przeżyłyśmy sporo emocji, gdyż obudził nas ulewny deszcz i burza (jednak gdzieś nie wszystko jest tak dobrze dla rowerzystów, pomyślałby zapewne nasz urzędnik). Przetrwaliśmy i my, i mój wieloletni namiot. Koło południa, po ustaniu ulewy wyruszyłyśmy do Kopenhagi przez Koge drogą nr 151.

Droga nr 151, Dania

Koge, Dania

Do Kopenhagi tuż tuż

Droga rowerowa wręcz niebiańska (na chwilę zamknęłam oczy i zamarzyłam, że to u nas). Przerwę robimy w Koge - skromne miasto z szachulcowymi domkami, z najlepiej zachowanym średniowiecznym rynkiem. To jedno z najstarszych miast portowych Danii. Zostało jeszcze 38 km do Stolicy Królowej Małgorzaty II i skręcamy w stronę Rodovre na Absalon Copenhagen Camp na 2 noce.

Następny cały jeden dzień zostawiłyśmy na zwiedzanie stolicy Danii. Kiedy znalazłyśmy się w centrum, mimo przebudowy ulic, przejazd rowerem jest bezwzględnie zachowany: czytelnie oznakowane zjazdy i wjazdy dla rowerzystów na jezdnię, osobne sygnalizacje świetlne a drogi rowerowe i jezdnie dla samochodów są często prawie tej samej szerokości (to już przesada, żeby sam ,,Król szos” miał tyle samo miejsca co skromny dwukołowiec, pomyślałby zapewne nasz urzędnik). Nie ma co się dziwić, że Kopenhaga jest jedną z rowerowych stolic świata. Pozostaje nam zazdrościć. Pierwszy przystanek: park rozrywki Tivoli. Tu można dopatrywać się pierwowzoru Disneylandu. Jednak omijamy to miejsce, ciesząc oko charakterystycznym wejściem do Ogrodów Tivoli. Wałęsamy się po ulicach i podziwiamy architekturę. 

Kopenhaga, W tle Pałac Amalienborg

Kościół Marmurowy-wyznanie luterańskie

"Klucz do przyszłości" Kim Michael

Duńczycy to liderzy światowego wzornictwa: ponadczasowa prostota, funkcjonalność i wysoka jakość materiałów. Wjeżdżamy na plac ratuszowy.

Cytadela, Kopenhaski Kastellet

Absalon

I tu znajduję odpowiedź na swoje pytanie: skąd Absalon? Wystarczyło spojrzeć na Ratusz Kopenhaski, gdzie wisi pozłacana figura - to Absalon, biskup i polityk duński, który podobnie jak lepiej znany kardynał Richelieu, de facto rządził krajem (Danią w XII w.). Prowadził politykę ekspansji przeciw Słowianom. Sam osobiście brał udział w wyprawach morskich (swoją drogą ciekawe, czy lepiej rąbał toporem, czy posługiwał się pastorałem?). W każdym bądź razie lepiej, że żył wtedy.

Obok ratusza dostrzegamy kolumnę - pomnik dwóch Wikingów grających na lurze (na lurze? kiedyś to był przebój, niestety nie muzyczny, dworcowych restauracji). 

Czemu mamy tak mało dróg rowerowych w Poznaniu!

Przejechałyśmy przez Nowy Rynek, który przylega do Starego Rynku aż do Strøget – najdłuższego w Europie handlowego deptaku, który ma około 1,2 km długości i to było jedyne miejsce gdzie trzeba było zejść z roweru (od wielkiej ilości sklepów i nam zakręciło się w głowie, stąd przewidujący Duńczycy wprowadzili w tym miejscu zakaz jazdy). Kierujemy się w stronę Amalienborg – zespołu pałacowego, gdzie mieści się oficjalna rezydencja duńskich monarchów i rodziny królewskiej (królowa nas nie przyjęła, podobno nikt o naszej wizycie Jej Królewskiej Mości nie doniósł, SKANDAL!) Zdążyłyśmy na uroczystą zmianę warty, kiedy to w południe zaczyna urzędowanie gwardia z zamku Rosenborg, dokonując widowiskowego przemarszu ulicami stolicy. Trzeba było zadać sobie trudu, by zrobić pamiątkowe zdjęcie z gwardzistą królewskim w czarno-niebieskim mundurze i charakterystycznej czapie z futra niedźwiedziego, kiedy to chodził tam i z powrotem (podobno po skończonej warcie mają kłopot z pójściem prosto). Po zmianie warty, mijając konny pomnik Fryderyka V podjeżdżamy pod kościół Marmurowy, zwany też kościołem Fryderyka. Jest uznawany za jeden z największych w Europie za sprawą kopuły wzorowanej na kopule watykańskiej. Widoczna jest z wielu miejsc Kopenhagi, górując nad starą zabudową. Po zwiedzaniu kościoła pedałujemy zobaczyć pewną znaną na całym świecie nagą Dunkę – Małą Syrenkę. Po drodze, na nabrzeżu w Nordre Toldbod natknęłyśmy się na siedzącego 3 metrowego kolosa - „człowieka z żelaza”. Wyglądał jakby go zgubili filmowcy z holywoodzkiego filmu ,,Transformers”. Z bliska można było zobaczyć z czego się składa: z błyszczących części samochodów, motocykli, sprzętu szpitalnego, a nawet maszyn do szycia. Autorem kontrowersyjnej rzeźby „Zinkglobal” (Klucz do przyszłości) jest duński artysta – Kim Michael. 

Port Nyhayn

Wreszcie na nabrzeżu Langelinie, stojąca na głazie, jak mówią na nią Duńczycy – Den Lille Havfrue. Naguska przyciąga tłumy turystów i każdy musi sobie zrobić zdjęcie na jej tle, zastanawiając się pewnie jak Ona to robi? Co robi? Zachowuje piękną figurę, a waży całe 175 kg!

Stamtąd już niedaleko do XVII wiecznej Cytadeli. Kopenhaski Kastellet. Jest ona ostatnim zachowanym elementem wałów obronnych i jedną z najlepiej zachowanych fortyfikacji w północnej Europie. Wyjeżdżamy z cytadeli przez bramę Królewską, w oddali widzimy smukłą wieżę należącą do jedynego kościoła anglikańskiego w Danii – kościoła św. Angola, pardon św. Albana. Wracamy znów przez centrum, i robimy postój na posiłek przy Christianhavn Kanal. Szczególną uwagę przykuwa wieża budynku, zwieńczona hełmem z czterech splecionych ze sobą smoczych ogonów. Ów budynek to najstarsza duńska giełda – Børsen, więc smocze ogony są jak najbardziej na miejscu (jak można pomylić ogon smoka i rekina – uwagę kieruję do pomysłodawcy określenia ,,rekiny biznesu”) Po małej przerwie kierujemy się w stronę zabytkowej dzielnicy Christianshavn z wartym odwiedzenia barokowym kościołem Zbawiciela Vor Frelsers Kirke.

kościół,99-metrowa wieża

Ten najwyższy, czynny kościół przyciąga uwagę 99-metrową wieżą, na którą można wejść po 400 zewnętrznych spiralnych schodach. Kościół jest zupełnie inny, niż reszta duńskich świątyń – wnętrze z miejscami dla wiernych na galeriach i ołtarzem przypomina teatr.

Być Kapitanem, Muzeum Marynarki

w środki Muzeum-polecam!

Dalej pedałujemy wzdłuż kanału i obowiązkowy przystanek – Muzeum Marynarki Wojennej, Orlogsmuseet. Pełno tu przepięknych modeli okrętów i makiet portów, są też przedstawione bitwy morskie, w których brała udział Dania. Po nasyceniu wystawami zmierzamy wzdłuż kanału do najbardziej obleganego miejsca – portu Nyhavn. Po obydwóch stronach kanału portowego można podziwiać kolorowe stare domy kupieckie z XVII i XVIII wieku. W trzech z nich mieszkał J.Ch. Andersen. Niezwykły klimat tego miejsca tworzą też zacumowane do kei łodzie, barki i statki. To bardzo gwarne miejsce, wzdłuż ulokowane są rozmaite restauracje, zawsze pełne gości. Słońce powoli zachodzi, ale nadal czujemy niedosyt zwiedzania, więc wracamy na plac Ratuszowy i na skraju tego placu robimy sesję zdjęciową z rzeźbą Andersena. Zainspirowane info o nowym moście rowerowym, wijącym się niczym wąż pojechałyśmy do handlowej dzielnicy Vesterbro aby osobiście przetestować „Cykelslangen”. 

Do dziś uwielbiany Andersen

Przejazd pomarańczową kładką potęguje wspaniałe wrażenia, jakie dostarcza widok zatoki w centrum miasta. Podjeżdżamy do słynnego browaru Carlsberg, producenta ,,prawdopodobnie najlepszego piwa na świecie”. Przejeżdżamy przez imponujące wejście, zwane Bramą Słoni. Nad głowami 4 słoni umieszczono złotymi zgłoskami życiową dewizę założyciela browaru, Carla Jacobsena: Laboremus pro Patria (Pracować dla kraju). 

Nowoczesny most rowerowy-pomarańczowa kładka

Po całym dniu zwiedzania Kopenhagi stwierdzamy, że tutaj rower to potęga. Prawie na każdym chodniku, jezdni są specjalnie wydzielone trasy rowerowe, specjalne wielopiętrowe boksy rowerowe przy przystankach kolejowych (A nie mówiłem – pomyślałby zapewne nasz urzędnik, że niby jak się tym cyklistom odpuści to wejdą na chodnik, jezdnię, przystanki…) Pomysłowość tamtejszych konstruktorów sprawia, że jest to najbardziej efektywny środek lokomocji.

Dworzec Kopenhaski do Malmo, Dania

W Banie Kopenhaga-Malmo

Przejazd najsłynniejszym mostem nad cieśniną Sund

półgodzinna jazda-wygoda!!!

Malmo, Szwecja

Kolejny dzień rozpoczynamy operacją o kryptonimie „Potop”. Pojedziemy najdłuższym mostem - europejskim łączącym dwa kraje. Przebiega nad cieśniną Sund i łączy Kopenhagę z Malmö. Kupujemy bilety w automatach na dworcu głównym – Kobenhavn H. I kolejne miłe zaskoczenie – wsiadamy do pociągu bez zdejmowania sakw. Pociąg, co za nuda – czysty, wygodny, punktualny (spóźnił by się chociaż minutę, ku radości naszego urzędnika).

Pogoda nam dopisuje podczas 30-minutowej jazdy przez most, po 3 km widzimy w cieśninie farmę wiatrową – Middelgrunden. Żałujemy, że nie można przez ten most przejechać się rowerem, ale przy gorszej pogodzie mogło by się to skończyć zdmuchnięciem do wody. Bywa, że nawet zamykają ten most dla samochodów. Od strony duńskiej most zmienia się w podziemny tunel. Ponoć jest pomysł wybudowania specjalnej tuby rowerowej jako trzeciego poziomu mostu. I ktoś chyba nie orientujący się, (nie rowerzysta) napisał ,,...Źle się dzieje w państwie Duńskim…” (pewnie jakiś zazdrosny Angol). Warto tu przyjeżdżać, podziwiać i przenosić do nas rowerowe pomysły (A po co? Komu to przeszkadza, cyklistom?, oni zawsze byli podejrzani, pomyślałby zapewne nasz dzielny urzędnik). Podobno był tu przed wiekami niejaki Czarnecki z kolegami (może w tej sprawie?), ale nie na rowerach tylko pojazdami konnymi i nie z przewodnikami w ręku tylko ze sprzętem, którego może używał wspomniany wcześniej biskup (a nie można jak hetman, na koniu, bez specjalnych ścieżek, światełek, boksów pomyślałby zapewne nasz urzędnik).

Malmo, Szwecja

Na ziemi szwedzkiej lądujemy w Malmö, spokojnym i zadbanym mieście. Jest klasyfikowane jako jedno z najbardziej przyjaznych rowerzystom miast świata, o czym same się przekonałyśmy. Po odpoczynku na rynku Stortoget oglądamy ratusz z 1546 roku. Wyruszamy przez dzielnicę Rosengard na drogę nr 101 potem na nr 9 do Ystad.

Szwedzka sielanka

Ystad! Szwecja

Malownicza trasa rowerowa wzdłuż południowego wybrzeża Szwecji. Ystad, miasteczko portowe znane z największej średniowiecznej starówki w Skandynawii. Do dziś może ona pochwalić się XIII-wiecznym układem uliczek i całym mnóstwem szachulcowych kamienic. Bajecznie!

Ystad, Szwecja

typowo domki szwedzkie

Starówka w Ystad

Porzucamy gościnną dla rowerzystów Szwecję i płyniemy na Bornholm, do Ronne. Katamaran „Leonora Christina”, jest urządzonym w stylu skandynawskiego design, czyli prosto i oszczędnie.

Na "Leonorze"

Wyspa Bornholm! Dania

W środku Leonory

Na tle pięknej Leonory skąd przypłynęłyśmy z Ystad

Ronne, Bornholm-Dania

Po zwiedzaniu miasta wyruszamy na północ wyspy do Zamku Hammershus przez Hasle i Vang. Zanim dotarłyśmy do Helligpeder trzeba było zacisnąć zęby i pokonać rowerami z sakwami stromy podjazd, który ma prawie 70 metrów wysokości! Wysportowane i zaprawione w rowerowych bojach, polskie łydki i uda dały radę. Rowerzysta to jest TO! A nie jakiś użytkownik ,,króla szos”, co DWA kółka to nie cztery! We wspaniałych nastrojach (jak to u rowerzystów) i przy dobrej pogodzie podziwiamy na horyzoncie zarysy brzegów Danii.

Wędzarnia ryb w Hasle, Bornholm

sielanka bornholmska

Trasa żwirowa-kamieniołom granitu

Dalej trasą żwirową tuż obok kamieniołomu granitu Moselokken, jednego z niewielu w których trwa wydobycie, docieramy do ruiny zamku Hammershus, gdzie zostawiamy rowery na parkingu. 

Zamek Hammershus, Bornholm

Sam zamek był największą średniowieczną fortecą w Europie Północnej. Robi się późno, szukamy noclegu wpierw w Egelokke w tzw. natur camp, ale niestety nie było miejsc, późnym wieczorem znajdujemy eleganckie pole namiotowe pomiędzy Allinge a Tejn. 

Podano do stołu, Bornholm

Po śniadaniu zaliczamy wszystkie kościoły rotundowe do Olsker. 

Olsker, Bornholm

drogi rowerowe na Bornholmie

Malutkie,a wszystko jest

Na Bornholmie zaliczyłyśmy 4 zabytkowe rotundy

Widok z Rotundy

Zmieniamy kierunek z południa na północ do Gudhjem a po drodze napotykamy las Almindingen, największy las na wyspie przez którego środek przechodzi imponująca dolina szczelinowa Ekkodalen.

tajemnicza dolina Ekkodalen

Ta dolina odpowie echem każdemu, kto wykrzyczy pytanie. Ma prawie 10 km długości i jest absolutnie wyjątkowa. W końcu docieramy do Gudhjem, który nas oczarował. Jest pięknym i starym miasteczkiem rybackim z uroczymi stromymi uliczkami, pełnym czerwonych dachów. 

Nocujemy w Svaneke na polu namiotowym, to ostatnia noc na ziemi duńskiej przed wyjazdem do Polski. Jest położone najdalej na wschód Bornholmu. Następnego dnia wyruszamy do największego zbioru kamieni kultowych – menhirów w Louisenlund. Dalszą „wędrówkę” znajdujemy w Nexo - drugie co do wielkości miasto na wyspie. Jest tu największy port rybacki - mając jeszcze trochę czasu do odpłynięcia postanowiłyśmy jeszcze pojechać pożegnalną trasą na południe wyspy na plażę Dueodde. Robimy zdjęcia pamiątkowe i chwila relaksu...

Nexo, Bornholm

Tymczasem w Nexo czeka na nas polski katamaran, który po niemiecko-duńsko- szwedzkich wydaje się malutki. Płyniemy, z mroku zaczyna wyłaniać się kontur wybrzeża: rozległa, płaska plaża, za którą dostrzec można wydmy i dwie wieże: kościelna i latarnia morska. Polska! Wszędzie dobrze, ale najlepiej… (jak zapewne, ale tym razem nie bez racji pomyślałby nasz urzędnik).

polskim katamaranem do Kołobrzegu

 

Trasa: Greisfald – Rostock – Gedser – Koge – Kopenhaga – Malmo – Ystad – Bornholm – Kołobrzeg;

Dystans: 573 km;

Kraje: Polska, Niemcy, Dania, Szwecja

Ciekawe/kluczowe miejsca: Rostock – miasto o zabudowie hanzeatyckiej; Kopenhaga – mieszanka architektury, kultury, kraina rowerów, Muzeum Marynarki Wojennej, most rowerowy w dzielnicy Vesterbro, przejazd pociągiem przez most nad Sundem - Øresund Bridge, Bornholm - kościoły rotundowe, malownicze portowe miasteczka, drogi rowerowe nad brzegiem morza